Wat is het verschil tussen een testament, levenstestament, levensdossier en codicil?

En wanneer heb je wat nodig?

Testament

In een testament regel je allerlei zaken voor na je overlijden. Bijvoorbeeld hoe en onder wie jouw erfenis wordt verdeeld en wie jouw erfenis afwikkelt. Het is niet altijd nodig om een testament te maken. De wet regelt namelijk wie er van je erft als je geen testament hebt gemaakt.

Veel mensen willen echter zelf regelen hoe hun erfenis wordt verdeeld. Er kunnen ook andere redenen zijn om bij de notaris een testament te maken. Bijvoorbeeld als je geldbedragen of bepaalde spullen wilt nalaten aan een specifieke begunstigde, bijvoorbeeld een geldbedrag aan het goede doel of een auto aan een neefje. Niet altijd is een testament nodig, voor sommige zaken is een codicil voldoende. Verderop leg ik hier meer over uit. Het testament wordt geregistreerd bij het Centraal Testamenten Register, zodat bij het overlijden altijd duidelijk wordt dat er iets geregeld is. De nabestaanden kunnen bij de notaris de inhoud van het testament opvragen. Een testament werkt na jouw overlijden. Als je in jouw testament een executeur hebt benoemd, wordt deze door jouw overlijden bevoegd om namens jouw erfgenamen te handelen.

Levenstestament

Een levenstestament is alleen geldig tijdens jouw leven. In het levenstestament wijs je een vertrouwenspersoon aan die namens jou beslissingen neemt als je dat zelf (tijdelijk of definitief) niet meer kunt of niet wilt. Bijvoorbeeld omdat je de rompslomp niet meer wilt als je op hoge leeftijd bent. Of als je door ziekte zelf je zaken niet meer kunt regelen, bijvoorbeeld het betalen van rekeningen, het bijhouden van je administratie en het doen van belastingaangiften, maar ook het zorgen voor je huisdieren etc..
In een levenstestament kun je ook opnemen wat er moet gebeuren als je niet meer thuis kunt wonen. Wil je dan thuis verpleegd worden of toch naar een verpleeghuis? En wat moet er met je huis en inboedel gebeuren als je niet meer thuis kunt wonen?
Ook kun je in een levenstestament vastleggen welke medische behandelingen je wel en niet wilt ondergaan en wie er gewaarschuwd moet worden als je komt te overlijden. Ook voor het opmaken van een levenstestament heb je een notaris nodig. De notaris meldt het levenstestament aan bij het Centraal Levenstestamentenregister. Degenen die hiertoe gemachtigd zijn (notarissen, artsen en rechters) kunnen bij de notaris de inhoud van het levenstestament opvragen. Een levenstestament werkt tijdens jouw leven en eindigt bij jouw overlijden. De gevolmachtigde is ná jouw overlijden niet meer bevoegd om namens jou te handelen.

Levensdossier

Een levensdossier kun je zien als een map of dossier waarin je al je belangrijke administratie verzamelt. Bijvoorbeeld je financiële gegevens en verzekeringen, en praktische en medische zaken zoals wilsverklaringen, je uitvaartwensen, eventueel een levenstestament en een uiterste wil of testament. Alle belangrijke zaken bij elkaar in een map, zodat je nabestaanden niet op zoek hoeven te gaan naar belangrijke gegevens. In het levensdossier worden ook alle praktische zaken over de uitvoering van jouw (levens)testament ondergebracht, met name voor degene die het uit moet voeren in het geval dat jij (tijdelijk) niet meer zelfstandig zou kunnen handelen of beslissen. Het levensdossier kan op ieder gewenst moment worden aangepast omdat je het in eigen beheer hebt. Je hoeft er niet voor naar de notaris.

Codicil

Tenslotte het codicil. Dit is een zelfgeschreven wilsverklaring en moet aan de volgende eisen voldoen: het moet door jouzelf (hand)geschreven zijn, de datum waarop het codicil geschreven is moet erop vermeld staan, en het moet door jou ondertekend zijn. In een codicil kun je bijvoorbeeld omschrijven welke sieraden, kleding of inboedelzaken je na je overlijden wil geven en aan wie. Deze zaken moeten duidelijk en specifiek omschreven zijn. Je kunt in je codicil ook vastleggen of je begraven of gecremeerd wil worden.
Geldbedragen of een auto kun je niet met een codicil aan iemand toewijzen. Dit moet je regelen in een testament. Als je al een testament hebt dan is het verstandig om de notaris een kopie van jouw codicil te geven. Die bewaart het dan bij jouw testament zodat het niet kwijt kan raken.

Dus samengevat:

Een levenstestament: hierin regel je wie namens jou financiële en medische beslissingen mag nemen. Een levenstestament werkt tijdens leven en eindigt na je overlijden. De notaris maakt het levenstestament op en meldt dit aan bij het Centraal Levenstestamentenregister.

Een testament: in een testament regel je allerlei zaken voor na je overlijden. In het testament wijs je bijvoorbeeld iemand aan die je nalatenschap mag afhandelen. Het testament moet worden opgemaakt door de notaris, en wordt geregistreerd in het Centraal Testamentenregister.

Een levensdossier is een verzameling van je belangrijke (financiële) administratie, zodat alle belangrijke zaken eenvoudig door de nabestaanden terug te vinden zijn. Het levensregister heb je in eigen beheer en kun je op ieder gewenst moment wijzigen of aanvullen. Je hoeft er niet voor naar de notaris.

Een codicil: is een zelfgeschreven document waarin je een aantal zaken kunt regelen en vastleggen. Het codicil bewaar je zelf en wordt nergens vastgelegd of opgeslagen. Het zou dus door iemand vernietigd kunnen worden en dan kan de laatste wens eenvoudig omzeild worden. Een codicil kan heel nuttig zijn om inboedel, kleding en sieraden te verdelen en om de wensen voor crematie of begrafenis duidelijk kenbaar te maken. Als je deze wensen ooit weer wilt wijzigen, schrijf je gewoon een nieuw codicil en vernietigt het oude. Je hoeft dan niet meteen jouw hele testament te veranderen met alle bijkomende kosten.

Wil je hier meer over weten? Of hier een keer over met mij in gesprek om te kijken wat in jouw situatie het beste past? Neem dan contact met me op.